Спомените и сеќавањата на животот навистина можат да ви одлетаат пред очи додека умирате, потврди истражувањето објавено пред неколку дена во списанието „Frontiers in Aging Neuroscience“.
Студијата опишува човек кој бил поврзан со уред за скенирање на мозокот откако доживеал срцев удар, а потоа умрел.
Скенирањето на мозокот, никогаш досега направено на човек кој умира, покажало дека човекот имал тип на мозочни бранови поврзани со сеќавања, медитација и соништа непосредно пред неговото срце да почне да чука, па дури и неколку секунди потоа.
Ова откритие го покрена прашањето за моментот кога животот навистина завршува, а во исто време им пружи утеха на роднините на починатиот, вели д-р Ајмал Земар, неврохирург од Универзитетот во Луисвил.
Научниците случајно ја снимиле активноста на мозокот на личноста која умира
Студијата следела 87-годишен маж кој бил примен во болница во 2016 година со крварење во пределот помеѓу черепот и мозокот.
Лекарите, меѓу кои и докторот Земар, го отстраниле згрутчувањето, но три дена подоцна мажот добил епилептични напади. Според стандардната процедура, медицинскиот тим ја следел состојбата на пациентот со електроенцефалограм или ЕЕГ за да се утврди причината за нападот.
Но, пред да утврдат соодветна терапија, човекот доживеал срцев удар и починал.
– Токму тоа е причината зошто скенирањето на мозокот на човек што умира се толку ретки. Тоа е нешто што не можете да го планирате. Ниту еден здрав човек нема да оди на ЕЕГ пред смртта, ниту пак можеме точно да знаеме кога ќе умре болен за да снимиме такви сигнали, објасни докторот.
ЕЕГ-то на лицето кое умира покажало дека 15 секунди пред неговото срце да престане да чука, човекот доживеал високофреквентни мозочни бранови наречени гама осцилации, како и некои побавни осцилации вклучувајќи тета, делта, алфа и бета.
Овие бранови се поврзани со концентрација, соништа, медитација, потсетување на настани и слики од меморијата и ретроспективи.
– Она што никој не го очекуваше е фактот дека осцилациите продолжија и откако срцето престана да пумпа крв во мозокот. Тоа најмногу не изненади, изјави д-р Земар.
Најубавите моменти
Нему и на неговите колеги им беа потребни речиси шест години да ја објават студијата, делумно затоа што чекаа да видат дали ќе се случи друг сличен случај. Тие откриле само една слична студија кај стаорци во која научниците предизвикале срцев удар додека истовремено ја мереле нивната мозочна активност.
– Многу е тешко да се тврди нешто само со еден евидентиран случај, особено кога тоа лице било присутно со крварење, епилептични напади и отоци, односно компликации кои можат да влијаат на резултатот од истражувањето. Но, она што можеме со сигурност да го потврдиме е дека имаме сигнали непосредно пред смртта и веднаш по запирањето на срцето, еднакви на оние што им се случуваат на здравите луѓе кога сонуваат, се сеќаваат на нешто или медитираат, а ова истражување не научи дека иако нашите најблиски ги затвориле очите засекогаш, нивните мозоци се уште репродуцираат некои од најубавите моменти кои ги доживеале во животот, објаснил докторката, пренесува порталот Живим.хр.
Ова откритие се совпаѓа со некои анегдотални извештаи за искуствата на луѓето кои биле блиску до смртта и кои велат дека во тоа време пред нивните очи летале емотивно најинтензивните моменти во животот.
Д-р Парнија, професор на Универзитетот во Њујорк и автор на „Што се случува кога ќе умреме? за Инсајдер изјави дека некои други истражувања покажале дека кога луѓето умираат доживуваат парадоксална луцидност со изразена свесност. А тоа вклучува и еден вид ревизија на целиот нивен живот со нивните постапки, намери и размислувања – со други зборови, хуманоста што ја покажале кон другите.
– Ми се чини дека оваа студија го потврдува тоа. Можно е во исто време кога многу делови од мозокот се исклучуваат поради смрт, тоа доведува до отклучување на некои други делови од мозокот кои им помагаат на луѓето да добијат увид во друга димензија на реалноста која не е лесно достапна за нас.
Преиспитување на претходните знаења за тоа кога завршува животот
Ова откритие може да ја поттикне медицинската заедница да го преиспита времето во кое навистина може да биде прогласена смртта на една личност. Кога срцето ќе престане да чука, лекарите прогласуваат смрт и продолжуваат со процедурите како донирање органи. Но, оваа студија ги доведува во прашање тие стандарди, рече д-р Земар.
– Петнаесет секунди можеби не изгледаат многу време, но во медицината не се малку. Ако прогласиме човек за мртов кога ќе му застане срцето и потоа направиме донација на органи, можеби сепак треба да почекаме уште 15 секунди откако ќе застане срцето за да му дозволиме да „лета“ во умот на неговото сеќавање? Не, знам, но тоа е многу дефинитивно прашање што го отвори нашата студија.
Како неврохирург, за жал, понекогаш гледам пациенти на кои не можеме да им помогнеме, а ние лекарите треба да бидеме тие што лошата вест ќе му ја кажеме на семејството, а тоа е многу тешко. Ако може да им се каже дека можеби тоа се случува во мозокот на нивната сакани во тоа време, и дека тие се сеќаваат на убавите моменти кои ги поминала со нив, јас лично тоа го сметам за голема утеха, заклучува д-р Земар, кој рече дека слушнал од луѓе ширум светот дека ова откритие им донело утеха, и покрај тоа што е невозможно да се знае дали спомените на кои се сеќавале се позитивни, негативни или и двете.
