Колонијата Роанок, позната и како Изгубена колонија, е основана на островот Роанок во Северна Каролина кон крајот на 16 век. Колонијата, основана од Сер Волтер Рали, беше обид на кралицата Елизабета Прва да воспостави постојана англиска населба на американскиот континент. Луѓето кои ја формираа оваа колонија исчезнаа без трага за време на Англо-шпанската војна и никој сè уште не знае што точно им се случило.
Иако во Соединетите држави, 1607 година се слави како година на основањето на првата колонија во Северна Америка, тоа се случи многу порано, точно, не толку успешно. Англиската кралица Елизабета Прва ја донесе кралската повелба за колонизација на некои делови од Северна Америка на 25 март 1584 година, бидејќи нејзината цел беше да го отвори патот кон богатството на Новиот свет, а колонијата ќе служи како поморска база за напади врз флотата на шпанските колони во Јужна Америка.
Во истата година, Валтер Рали испрати експедиција предводена од Филип Амадас и Артур Барол да го истражи источниот брег на Северна Америка. Тие пристигнаа на островот Роаноке и наскоро воспоставија односи со племињата Секотан и Кроатон и се вратија во Англија со двајца членови на Кротон племето.
Откако добил информации од домородците, Рали организирал друга експедиција, предводена од Ричард Гренвил. Бидејќи таму немаше повеќе храна, Гренвил реши да остави 107 луѓе да формираат колонија на северот на островот Роанок, ветувајќи им дека ќе се вратат во април 1586 година, со повеќе луѓе и материјали.
Војната меѓу Англија и Шпанија го спречи да се врати во следните три години, и кога конечно успеа да стигне до брегот на Северна Америка, колонијата беше распадната. Поради честите напади од индиски племиња и неможноста да се набави храна, некои колонисти се вратија во Англија, а некои беа раселени таму каде што пристигнаа.
После тоа, направен е уште еден обид за колонизација. Бидејќи борбата за опстанок продолжувала, еден од доселениците, Џон Вајт, бил принуден да се врати во Англија во 1587 година за да набави повеќе залихи. Зад себе остави околу 115 доселеници, вклучувајќи ја и неговата новородена внука Вирџинија Дер, која беше првото англиско дете родено на американскиот континент. Сепак, тој успеа да се врати само во 1590 година, како дел од приватна експедиција. Кога се вратил, колонијата била целосно напуштена, без жива душа и без траги на насилство. Куќите не биле срушени, туку демонтирани, што укажувало на тоа дека колонистите не брзале кога решиле да заминат.
По некое време, Џон Вајт и неговите луѓе пронашле трага. На еден дрвен столб на тврдината беше врежан КРОТОН, што беше името на едно од двете племиња со кои се соочуваше првата експедиција, но исто така и името на блискиот остров. Пред да се врати во Англија, Џон Вајт им наредил на колонистите да издлабат малтешки крст во дрво ако нешто се случи, но крстот не се гледал никаде. Затоа претпоставил дека колонистите се преселиле на островот Крхоана, но, поради неговата неможност да спроведе истрага, се вратил во Англија следниот ден.
Најраспространетата теорија на исчезнување е дека тие се помешале со локалното население и го прифатиле нивниот начин на живот и обичаи. Ова најпрво го истакнале имигрантите кои дошле во Америка на почетокот на 17 век и наводно таму пронашле Индијанци чии куќи биле направени од камен и биле изградени на спрат, што потсетува на англискиот стил на градење. Некои патеписци напишале еден век подоцна за индијанци од племето Кротон, кои тврделе дека потекнуваат од бели луѓе, и чија боја на очите е различна од онаа на другите Индијанци.
Некои историчари тврдат дека колонистите биле убиени во конфликт со Индијанците, а други дека биле уништени од Шпанците. Една теорија е дека колонистите се обиделе да се вратат во Англија со брод и загинале некаде во океанот. Претпоставката дека тие прибегнале кон канибализам поради глад била отфрлена како несигурна, бидејќи нивните коски би биле на островот.
Симболите на тврдината беа пронајдени под картите нацртани од Џон Вајт за време на неговата посета на островот Роанок. Врз основа на ова, историчарите сугерираат дека овој симбол претставува ново село изградено од колонистите по напуштањето на Роанок и дека Вајт знаел за тоа.
Ако оваа информација е точна, тоа би значело дека колонистите се преселиле на запад, каде што подоцна била изградена Џејмстаун, првата постојана англиска колонија во Америка. Сепак, оваа теорија не е потврдена бидејќи археолошките ископувања сè уште не биле извршени во областите каде што наводно се преселила изгубената колонија.
