20.8 C
Skopje
четврток, март 28, 2024

Еве зашто најмногу се умира од корона на Балканот

Од Чешка, преку Словенија, БиХ и Црна Гора, до Бугарија и Македонија… има најголема смртност од коронавирус по глава на жител. Експертите објаснуваат зошто.

Минатата година тие поминаа солидно, но оваа година статистиката вели дека осум земји од Централна Европа и Балканот се на првите девет места на списокот на светски земји кога станува збор за бројот на смртни случаи поврзани со коронавирусот на милион жители, пишува Дојче веле.

Според Оксфорд „Our world in data“, оваа црна листа е предводена од Унгарија (2.812 смртни случаи на милион луѓе), следи Чешка (2.721), БиХ (2.579), Црна Гора (2.364), Бугарија (2.342), Македонија (2.290) и Словачка. (2.126), Белгија (2.082) и Словенија (2.037).

Ова е најголемата слабост на ваквите листи – тешко е да се споредат бројките од различни земји. Постојат земји каде епидемијата е игнорирана или недоволно тестирана, и постојат различни методологии за тоа како е регистрирана како причина за смртта. Значи, излегува дека во земји како Нигер, Венецуела или Авганистан, скоро никој не умира од вирусот.

Ако сепак се држиме до достапните списоци, поентата не е дека болеста е особено смртоносна во Централна Европа и на Балканот, туку дека таму има премногу заразени лица. Досега, околу 1,8 проценти од регистрираните заразени лица починале во Чешка, додека тој удел во повеќе западни земји е значително поголем, на пример во Велика Британија (2,9%) или Германија (2,5%).

Но, официјално, дури 15 проценти од Чесите имале или имаат коронавирус. Вистинските бројки, како и во секоја земја, се веројатно многу пати поголеми.

Од друга страна, преполните земји како Индија и Бразил, каде се стравува од хуманитарна катастрофа, не биле погодени од вирусот до тој степен, според официјалните податоци. Во Индија, само 1,2 проценти од луѓето се официјално регистрирани како позитивни од почетокот на пандемијата, во Бразил 6,7 проценти.

Сепак, во Централна Европа и на Балканот, за разлика од Бразил и Индија, овој бран конечно полека се смирува. Но, зошто толку повеќе луѓе се заразиле и умреле отколку во Западна Европа?

Кога работа од дома не е опција

Дел од одговорот може да лежи во разликите во економиите на Западна и Источна Европа. Со децении, производствените линии се извезуваат од Запад на Исток. На пример, 37,3 проценти од вработените во Чешка работат во индустрија. Тој процент во Унгарија и Полска е 32, додека, според Светска банка, тој удел е значително помал во Западна Европа (20 проценти во Франција и 18 проценти во Велика Британија).

Чешка и Словачка, и покрај малото население, се трети и четврти земји на ЕУ според бројот на произведени автомобили. Таму меѓу другото се и фабрики на германски автомобилски гиганти.

Ова едноставно значи дека во такви земји повеќе луѓето треба да одат на работа затоа што фабричката работа не може да се пренесе во домашната канцеларија, вели Маријан Хајдук, директор на Институтот за молекуларна медицина на универзитетот Палачки во Чешка.

Слично вели и Ричард Колар, математичар кој прави епидемиолошки модели и ја советува словачката влада. Тој вели дека разликата помеѓу регионите е јасно видлива. Така, Братислава е помалку погодена од помалите словачки градови затоа што 60 проценти од жителите на главниот град можат да работат од дома.

Во првиот бран на короната во пролетта минатата година, во почетокот, фабриките исто така го намалија или запреа производството. Денес не е така. Словачка, како најголем производител на автомобили во светот по глава на жител, привлекува и многу гастарбајтери, од кои некои патуваат секој ден во фабриките. Ова го зголемува ризикот од ширење на вирусот.

Хајдук вели дека Полска, Унгарија, Чешка и Словачка се многу слични во овој поглед. Покрај тоа, во Чешка има луѓе кои не можат да одат на работа бидејќи во карантин би имале само 60 проценти од заработката.

„Тоа ги демотивира луѓето да одат во карантин или да кажат со кого биле во контакт. Политичарите го сменија ова неодамна, така што карантинот гарантира речиси полна плата, а населението тоа веднаш го прифати“, вели Хајдук.

Слично на тоа, Словачка започна со доцни исплати на работниците кои изгубија плати за време на пандемијата. „Во посиромашните региони на истокот и северот, ако некој добиеше позитивен тест, тешко дека можеше да си дозволи да остане дома“, вели Колар.

„И луѓето кои работат на црно и онака не би добиле ништо. Мислиме дека затоа најсиромашните региони се најпогодени од короната“.

Голема недоверба на власта

Може да има уште една причина зошто поранешните комунистички земји се повеќе погодени. Некои истражувачи гледаат директна врска помеѓу довербата во владата и штетата предизвикана од пандемија.

Според студијата на Еврофунд, граѓаните на Словачка, Полска, Унгарија, Бугарија и Чешка имаат далеку помала доверба во владата отколку просекот на ЕУ. Според Транспаренси Интернешнл, корупцијата е голем проблем кај сите.

Политичарите се обидуваат да дојдат до тоа на погрешен начин, велат соговорниците на ДВ. На пример, со донесување популарни и едноставни мерки, наместо ефективни. Хајдук посочува дека Чешка сменила четворица министри за здравство за една година. Не помогнаа ниту изборите за горниот дом на парламентот пред кои властите не сакаа да воведат мерки и со тоа да ја загрозат нивната популарност.

Читај Следно

10,371FansLike
2,319SubscribersSubscribe

Најнови Вести